√ Apa Itu e-KYC dan Mengapa Saya Perlu Menggunakannya?

Apa itu e-KYC (Electronic Know Your Customer) – adalah proses pengesahan identiti individu secara elektronik yang menggunakan teknologi digital dan sistem dalam talian.

Proses ini menggantikan cara tradisional yang memerlukan pengesahan identiti melalui kehadiran fizikal dan dokumen manual, dengan matlamat untuk meningkatkan kecekapan, keselamatan, serta kemudahan dalam pelbagai aplikasi. Berikut adalah ringkasan maklumat mengenai e-KYC yang sudah loginmasuk.my rangkum.

Pengesahan Identiti e-KYC

Apa Itu e-KYC?

e-KYC adalah singkatan bagi Electronic Know Your Customer, yang merujuk kepada proses pengesahan identiti pelanggan secara digital. Ini merupakan satu evolusi daripada proses KYC tradisional yang biasanya dilakukan secara manual, di mana pelanggan perlu hadir secara fizikal untuk menyerahkan dokumen pengenalan diri.

Melalui e-KYC, proses pengesahan ini dapat dijalankan secara dalam talian, membolehkan pelanggan membuka akaun, mendaftar perkhidmatan, atau menjalankan transaksi dengan lebih mudah dan pantas.

Proses e-KYC melibatkan penggunaan teknologi seperti pengecaman biometrik (seperti pengecaman wajah atau cap jari) dan pengesahan dokumen digital (seperti MyKad atau lesen memandu).

e-KYC dalam Sektor Perbankan

Apa Kepentingan e-KYC dalam Perbankan di Malaysia?

Selain daripada kegunaan dalam perkhidmatan kerajaan, e-KYC juga memainkan peranan penting dalam sektor perbankan di Malaysia. Berikut adalah beberapa kepentingan e-KYC dalam perbankan:

1. Meningkatkan Kecekapan Operasi Perbankan
   Pelaksanaan e-KYC dapat meningkatkan kecekapan dalam operasi perbankan dengan mengurangkan masa pemprosesan dan menjimatkan kos. Automasi proses pengesahan identiti membolehkan bank mempercepatkan pembukaan akaun, permohonan pinjaman, dan transaksi kewangan lain.
   
   Ini bukan sahaja meningkatkan produktiviti tetapi juga membolehkan bank menawarkan perkhidmatan yang lebih baik kepada pelanggan.
   
2. Mematuhi Peraturan Pencegahan Pengubahan Wang Haram (AML)
   e-KYC membantu institusi kewangan mematuhi peraturan pencegahan pengubahan wang haram (AML) dengan menyediakan pengesahan identiti pelanggan yang lebih tepat.
   
   Dengan integrasi pangkalan data kerajaan dan penggunaan teknologi biometrik, bank dapat mengesan pelanggan berisiko tinggi dan mengambil langkah-langkah pencegahan yang sesuai. Ini berfungsi untuk mengurangkan risiko pengubahan wang haram dan pembiayaan keganasan.
   
3. Mempermudah Pembukaan Akaun Dalam Talian
   Dengan e-KYC, pelanggan boleh membuka akaun bank baru secara dalam talian tanpa perlu pergi ke cawangan fizikal. Proses ini melibatkan penggunaan teknologi biometrik seperti pengecaman wajah atau cap jari dan pengesahan dokumen digital seperti MyKad. Ini mempermudah akses kepada perkhidmatan perbankan dan meningkatkan kemudahan untuk pelanggan.

Di Malaysia, institusi kewangan telah melaksanakan pelbagai inisiatif e-KYC untuk mempermudah urusan perbankan dan meningkatkan kecekapan operasi. Berikut adalah contoh pelaksanaan e-KYC dalam sektor perbankan dan kewangan di Malaysia:

1. CIMB
   CIMB menyediakan perkhidmatan e-KYC melalui aplikasi CIMB Clicks dan OctoSavers. Pelanggan boleh membuka akaun simpanan atau semasa hanya menggunakan aplikasi mudah alih.
   
   Proses e-KYC melibatkan pengesahan identiti dengan MyKad dan swafoto, memudahkan pelanggan untuk mendaftar akaun baru dengan cepat dan selamat.
   
2. RHB Bank
   RHB Bank telah memperkenalkan sistem e-KYC untuk pembukaan akaun digital melalui aplikasi RHB Now. Proses ini melibatkan pengambilan gambar MyKad dan swafoto untuk pengesahan identiti, memastikan hanya individu yang sah boleh membuka dan menguruskan akaun mereka, serta meningkatkan keselamatan dan kemudahan pelanggan.
   
3. Hong Leong Bank
   Hong Leong Bank menggunakan e-KYC melalui aplikasi HLB Connect. Pelanggan boleh membuka akaun simpanan atau semasa dengan mengesahkan identiti mereka menggunakan MyKad dan swafoto. Sistem ini memudahkan proses pembukaan akaun dan memastikan keselamatan data pelanggan melalui pengesahan biometrik.
   
4. MBSB Bank
   MBSB Bank telah mengimplementasikan e-KYC dalam aplikasi mudah alih mereka untuk memudahkan proses pembukaan akaun dan perkhidmatan perbankan lain. Pengguna boleh mengesahkan identiti mereka secara digital dengan memuat naik gambar MyKad dan swafoto, yang membantu mengurangkan keperluan untuk hadir secara fizikal di cawangan serta memastikan keselamatan data peribadi pelanggan.
   
5. Maybank
   Maybank menggunakan e-KYC untuk proses pembukaan akaun dalam talian melalui aplikasi MAE. Pengguna perlu mengesahkan identiti mereka dengan mengambil gambar MyKad dan swafoto.
   
   Teknologi pengecaman wajah digunakan untuk memastikan kesahihan dokumen dan identiti individu, membolehkan pelanggan membuka akaun bank tanpa perlu hadir secara fizikal ke cawangan.
   
6. UOB (United Overseas Bank)
   UOB Malaysia menggunakan e-KYC untuk memudahkan pelanggan membuka akaun secara digital melalui aplikasi UOB Mighty. Pengguna hanya perlu memuat naik gambar MyKad dan swafoto untuk pengesahan identiti.
   
   Teknologi e-KYC ini memastikan proses pembukaan akaun adalah selamat dan mematuhi piawaian keselamatan yang ketat, membolehkan pelanggan mengakses perkhidmatan perbankan dengan lebih mudah dan efisien.
   
7. OCBC Bank
   OCBC Bank Malaysia menyediakan perkhidmatan e-KYC melalui aplikasi OCBC Malaysia Mobile Banking. Pelanggan boleh membuka akaun simpanan atau semasa dengan mengesahkan identiti mereka menggunakan MyKad dan swafoto.
   
   Proses e-KYC ini memastikan bahawa hanya individu yang sah dapat mengakses perkhidmatan perbankan, meningkatkan keselamatan dan kemudahan dalam urusan perbankan digital.
   
8. Touch ‘n Go eWallet
   Touch ‘n Go eWallet menggunakan e-KYC untuk pengesahan identiti pengguna semasa pendaftaran akaun dan peningkatan had transaksi. Pengguna perlu memuat naik gambar MyKad dan swafoto untuk mengesahkan identiti mereka.
   
   Sistem ini membantu mengurangkan risiko penipuan dan memastikan hanya individu yang sah boleh menggunakan perkhidmatan e-wallet ini. Selain itu, e-KYC membolehkan Touch ‘n Go eWallet menawarkan perkhidmatan kewangan tambahan seperti pelaburan dan pinjaman mikro dengan lebih selamat dan cekap.

e-KYC dalam Perkhidmatan Kerajaan (e-Government)

Mengapa e-KYC Penting dalam Perkhidmatan Kerajaan (e-Government)?

Dalam konteks perkhidmatan kerajaan atau e-government, pelaksanaan e-KYC mempunyai peranan yang sangat penting dalam meningkatkan kecekapan, mengurangkan kos, dan menyediakan perkhidmatan yang lebih baik kepada rakyat. Berikut adalah beberapa kepentingan e-KYC dalam e-government:

1. Mempermudahkan Akses kepada Perkhidmatan Dalam Talian

Dengan adanya e-KYC, rakyat Malaysia boleh mengakses pelbagai perkhidmatan kerajaan secara dalam talian tanpa perlu hadir secara fizikal di kaunter. Ini merangkumi perkhidmatan seperti permohonan lesen, permit, dan bantuan kerajaan.

Laporan yang diterbitkan oleh Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia pada tahun 2020 menunjukkan bahawa 98% perkhidmatan kerajaan kini boleh diakses secara dalam talian melalui portal MyGovernment.

Selain itu, sistem MyDigital ID memudahkan pelaksanaan e-KYC dengan menyediakan lapisan keselamatan tambahan untuk pengesahan identiti pengguna dalam talian.

2. Mengurangkan Kos dan Masa Pemprosesan

Penggunaan e-KYC membantu mengurangkan kos dan masa yang diperlukan untuk memproses permohonan atau transaksi. Dengan automasi dalam proses pengesahan identiti, agensi kerajaan dapat menjimatkan sumber manusia dan kewangan, serta mempercepatkan tempoh pemprosesan.

Ini seterusnya meningkatkan produktiviti dan membolehkan agensi kerajaan menyediakan perkhidmatan yang lebih efisien kepada rakyat.

3. Meningkatkan Integriti Data dan Mengurangkan Risiko Penipuan

e-KYC membolehkan pengesahan identiti yang lebih tepat dan selamat melalui penggunaan teknologi biometrik serta integrasi dengan pangkalan data kerajaan. Ini berfungsi untuk mengurangkan risiko penipuan identiti dan memperbaiki integriti data dalam sistem kerajaan.

Laporan Industri Keselamatan Siber Malaysia 2020 oleh CyberSecurity Malaysia melaporkan bahawa 68% organisasi di Malaysia mengalami insiden keselamatan siber pada tahun 2019. Pelaksanaan e-KYC dapat membantu mengurangkan risiko ini dan memperkukuhkan keselamatan data.

Contoh Pelaksanaan e-KYC dalam e-Government di Malaysia

Di Malaysia, beberapa agensi kerajaan telah melaksanakan e-KYC untuk mempermudah urusan dan meningkatkan kecekapan perkhidmatan. Berikut adalah beberapa contoh pelaksanaan e-KYC dalam e-Government yang wajar mendapat perhatian:

LHDN (Lembaga Hasil Dalam Negeri)

Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) telah mengimplementasikan e-KYC untuk memudahkan proses pendaftaran dan pengesahan identiti pembayar cukai secara dalam talian.

Dengan adanya sistem ini, hanya individu yang sah dan layak dapat mengakses serta menguruskan akaun cukai mereka. Langkah ini membantu mengurangkan risiko penipuan dan meningkatkan tahap keselamatan dalam pengurusan data cukai.

Melalui portal MyTax, pengguna dapat mengemukakan borang cukai, membuat pembayaran, dan menguruskan akaun cukai mereka secara digital dengan lebih mudah dan efisien.

SarawakID

SarawakID merupakan inisiatif yang dilancarkan oleh kerajaan negeri Sarawak untuk menyediakan satu identiti digital kepada penduduk Sarawak, membolehkan mereka mengakses pelbagai perkhidmatan kerajaan negeri secara dalam talian.

Sistem ini memanfaatkan e-KYC untuk pengesahan identiti, memastikan hanya individu yang sah dapat mendaftar dan menggunakan SarawakID. Pengguna berpeluang untuk mengakses perkhidmatan seperti pembayaran bil, permohonan bantuan, dan pendaftaran acara secara digital melalui platform ini.

Dengan adanya SarawakID, agensi-agensi kerajaan negeri dapat meningkatkan keselamatan dan kecekapan dalam menyediakan perkhidmatan kepada rakyat Sarawak. Ini turut membantu mengurangkan risiko penipuan serta memastikan integriti data dalam sistem kerajaan.

PADU (Pangkalan Data Utama)

Pangkalan Data Utama adalah inisiatif yang diperkenalkan untuk menyatukan pelbagai perkhidmatan kerajaan dalam satu platform digital yang komprehensif.

Sistem ini memanfaatkan e-KYC untuk proses pengesahan identiti secara dalam talian, membolehkan pengguna mengakses pelbagai perkhidmatan kerajaan tanpa perlu log masuk ke dalam sistem yang berlainan.

Sebagai contoh, pengguna boleh menggunakan satu identiti digital yang disahkan untuk mengakses perkhidmatan kesihatan, pendidikan, dan sosial secara langsung.

Mengapa e-KYC PADU Tidak Dapat Disahkan?

Terdapat beberapa sebab mengapa e-KYC untuk sistem PADU di Malaysia mengalami masalah dan tidak dapat disahkan dengan lancar. Beberapa isu utama yang dikenalpasti adalah:

1. Masalah Pengesahan OTP – Pengguna melaporkan tidak menerima OTP (One-Time Password) yang diperlukan untuk pengesahan identiti mereka. Masalah ini terutama dihadapi oleh pengguna Celcom dan telah diselesaikan beberapa jam selepas pelancaran.
2. Isu Keselamatan Sistem – Terdapat kebimbangan mengenai kelemahan keselamatan dalam sistem PADU yang membolehkan nombor IC digunakan untuk mengubah kata laluan pengguna tanpa kebenaran. Isu ini telah ditangani oleh pasukan teknikal dalam masa singkat selepas dikesan.
3. Peranti Tidak Dikemaskini – Pengguna dinasihatkan untuk memastikan sistem operasi peranti mudah alih mereka dikemaskini, membersihkan cache, dan memastikan pelayar web tidak dalam mod privasi untuk menyelesaikan masalah pengesahan.
4. Masalah Gambar Swafoto – Ada aduan mengenai proses pengesahan e-KYC yang memerlukan pengguna memuat naik swafoto bersama MyKad. Beberapa pengguna mengalami kesukaran teknikal semasa proses ini. Menteri Ekonomi menyatakan bahawa pengesahan e-KYC sepatutnya hanya mengambil masa lima minit, bukan tiga hari seperti yang didakwa oleh sesetengah pihak.
5. Penggunaan Data Tidak Bertanggungjawab – Terdapat kebimbangan tentang kemungkinan individu yang tidak bertanggungjawab menggunakan data dari senarai pengundi atau pangkalan data lain untuk mendaftarkan akaun PADU dengan maklumat orang lain, menimbulkan kebimbangan mengenai keselamatan data peribadi.

Untuk menyelesaikan masalah ini, pihak berkuasa telah mengambil tindakan segera untuk memperbaiki kelemahan dan memastikan sistem berfungsi dengan lancar. Pengguna yang masih menghadapi masalah disarankan untuk menghubungi kaunter PADU terdekat atau menggunakan sistem aduan yang disediakan.

KWSP (Kumpulan Wang Simpanan Pekerja)

KWSP telah melancarkan aplikasi i-Akaun yang menggunakan e-KYC untuk pengesahan identiti ahli secara dalam talian.

Dengan i-Akaun, ahli KWSP boleh log masuk untuk mengakses maklumat akaun mereka, membuat pengeluaran, dan mengemas kini maklumat peribadi dengan mudah dan selamat.

Proses e-KYC memastikan hanya pemilik akaun yang sah boleh melakukan transaksi, melindungi akaun daripada akses yang tidak dibenarkan.

Cara Daftar i-Akaun KWSP Melalui e-KYC

Anda boleh mendaftar akaun i-Akaun KWSP anda menggunakan eKYC dengan mengikuti langkah-langkah berikut:

1. Masuk ke aplikasi dan tekan butang ‘Belum Daftar’.

2. Imbas dan sahkan gambar MyKad anda.

3. Kemas kini maklumat yang diperlukan.

4. Masukkan nombor telefon anda untuk menerima TAC dan tekan ‘Teruskan’.

5. Buat ID pengguna dan kata laluan, kemudian tekan ‘Teruskan’.

6. Tahniah! Akaun i-Akaun KWSP anda kini berjaya diaktifkan.

Apa Saja Cabaran dalam Penggunaan e-KYC di Malaysia?

Walaupun penggunaan e-KYC di Malaysia telah menunjukkan kemajuan yang positif, beberapa cabaran masih perlu diatasi. Antaranya ialah:

1. Isu Keselamatan Data dan Privasi
   Pelaksanaan e-KYC melibatkan pengumpulan dan pemprosesan data peribadi yang sensitif, seperti maklumat biometrik dan dokumen pengenalan diri. Oleh itu, perlindungan data yang mencukupi dan pematuhan kepada undang-undang privasi data, seperti Akta Perlindungan Data Peribadi 2010 (PDPA), adalah amat penting. Institusi kewangan dan agensi kerajaan perlu mengambil langkah-langkah keselamatan yang kuat untuk mengelakkan pelanggaran data dan penyalahgunaan maklumat peribadi.
   
2. Kesediaan Infrastruktur Teknologi
   Untuk melaksanakan e-KYC dengan berkesan, diperlukan infrastruktur teknologi yang canggih, termasuk akses internet yang stabil, peranti mudah alih yang sesuai, dan sistem pengesahan identiti yang selamat. Malaysia perlu terus melabur dalam pembangunan infrastruktur digital dan memastikan liputan internet yang meluas, terutamanya di kawasan luar bandar, untuk membolehkan lebih ramai rakyat mengakses perkhidmatan e-KYC dan meningkatkan penyertaan digital.
   
3. Kesedaran dan Literasi Digital
   Kejayaan e-KYC juga bergantung pada tahap kesedaran dan literasi digital rakyat Malaysia. Masih terdapat sebilangan individu yang kurang berkemahiran dengan teknologi atau tidak selesa menggunakan perkhidmatan dalam talian.
   
   Oleh itu, usaha berterusan untuk meningkatkan literasi digital dan memberikan pendidikan mengenai keselamatan siber adalah penting. Ini akan membantu meningkatkan keyakinan orang ramai dalam menggunakan e-KYC dan menggalakkan penyertaan yang lebih meluas.
   
   Walaupun terdapat cabaran, masa depan e-KYC di Malaysia kelihatan positif. Dengan peningkatan akses internet dan penggunaan peranti mudah alih, lebih ramai rakyat Malaysia dijangka akan memanfaatkan perkhidmatan e-KYC.
   
   Menurut Laporan e-Conomy SEA oleh Google, Temasek, dan Bain & Company, Malaysia dijangka akan mempunyai 30 juta pengguna internet menjelang 2025, mewakili lebih 90% daripada populasi negara.
   
   Selain itu, kemajuan dalam teknologi seperti kecerdasan buatan (AI), blockchain, dan analisis data dijangka akan memperbaiki keupayaan e-KYC pada masa hadapan. Penggunaan AI boleh membantu mengesan aktiviti mencurigakan dan meningkatkan ketepatan pengesahan identiti.
   
   Teknologi blockchain pula berpotensi untuk menyediakan infrastruktur yang lebih selamat dan telus bagi perkongsian data antara institusi kewangan dan agensi kerajaan.

Baca Juga : Kegunaan Utama SMS TAC dalam Transaksi Digital

Kesimpulan

e-KYC berperanan penting dalam transformasi digital sektor kerajaan (e-government) dan perbankan di Malaysia. Ia menyediakan pelbagai manfaat, termasuk mempermudah akses kepada perkhidmatan dalam talian, meningkatkan kecekapan operasi, serta mengurangkan risiko penipuan.

Walaupun ada cabaran seperti masalah keselamatan data, kesiapsiagaan infrastruktur teknologi, dan keperluan untuk memperbaiki kesedaran serta literasi digital, masa depan e-KYC di Malaysia nampak positif.